ضرورت بکارگیری زبان سینما و فیلم برای تغییر در فرهنگ جامعه

به گزارش سفیرفیلم٬ شنبه ۲۸ دی ماه ۹۲ مستند «جای خالی» در حضور دکتر میرجلال‌الدین کزازی، ایران‌شناس و استاد ادبیات فارسی اکران شد. ایشان که خود به عنوان یکی از کارشناسان در فیلم حضور دارند٬ ضمن تماشای مستند بیان داشت: «من می انگارم که فیلم بسیار زیبایی بود. اگر بخواهم با رده بندی زیبایی ها و شایستگی های آن را نشان بدهم، می توانم بگویم که کارگردانی، فیلمبرداری، سامان دهی یا تدوین در این ساخته سینمایی- رسانه ای شما برجسته ترین بود. از دید من فیلمبرداری درخشان بود.»

JayeKhali-kazzazi (8)

کارگردان به رهبر هم نوازی یا ارکستر می ماند

کزازی افزود: «از سوی دیگر، پیوندهایی که شما در میانه گفتار و نماها پدید آورده بودید سنجیده بود. این هر دو به هنر کارگردان بر می گردد. چون کارگردان به رهبر هم نوازی یا ارکستر می ماند. آن بخش های دیگر ساخته از این دست اگر درست و به جا انجام گرفته اند، هرچند به هر کدام از سازندگان آن بخش بر می گردد که باید در کار خود بسیار چیره دست و هنرمند باشند، در فرجام بهره مند از کارگردان هستند. چون در هم نوازی اگر بزرگترین استادان تک نواز هم بنوازند، اما رهبری آن چنان که باید انجام نشود، هنر آن استادان در آن آشفتگی که پدید خواهد آمد، بی فر و بی فروغ خواهد شد، از میان خواهد رفت. این است که من به شما فرخ باد و دست مریزاد می گویم.»

«جای خالی» به دور از تنگ بینی و شعارزدگی، داوری را به بیننده واگذار می کند

این استاد ادبیات فارسی ارزش دیگر فیلم را واگذاری داوری به بیننده دانست و بیان داشت: «دیدگاه هایی در این فیلم بر پیش نهاده شد که گاه یکسره با هم ناساز بود. اما شما با فراخ اندیشی، آزاد منشی  کوشیده بودید که این دیدگاه های ناساز، ناهمگون در کار نمایشی شما همچنان نمود داشته باشد. اگر یک سونگر می بودید، با پیش داوری فیلم را می ساختید، فیلم بی گمان در دام تنگ بینی می افتاد و به شعارزدگی دچار می آمد. شما خواسته بودید پرسمانی ساختاری فراگیر در جامعه کنونی ایران، نشان بدهید. اما در پی آن نبوده اید که خود به پرسش ها پاسخ بدهید، راهکارها را بیابید.»

وی ذات سینمای مستند را بدون پیش داوری دانست و گفت: «من می انگارم که هر ساخته ناب سینمایی، به ویژه سینمایی که داستانی نیست، سینمای اجتماعی، سینمای پایه ور، مستند، می باید اینگونه باشد. چون این زمینه ها، زمینه هایی بسیار پیچ در پیچ و تو در تو است. هرگز نمی توان به ناگاه، شتابزده، در یک گفتگو پرسش ها را پاسخ داد، راهکارهای شایسته را یافت. این فرآیندی است که باید اندک اندک راه خود را بیابد. به آن آماج، به آن مقصد بیانجامد یا حتی شاید نیانجامد، اما این تلاش به هر روی تلاشی سودمند است.»

JayeKhali-kazzazi (4)

ضرورت بکارگیری زبان سینما و فیلم برای تغییر در فرهنگ و جامعه

کزازی در پاسخ به این سوال که «چه میزان زبان سینما را مناسب بیان این دست مسائل می دانید؟» اظهار داشت: «من بر آنم که چون زبان نگاره، نگاره های جنبان، زبان سینما بگوییم یا فیلم، امروز زبانی است که کارایی بیشتر، گسترش پردامنه تر دارد.»

وی افزود: «ما برای آنکه در جامعه و فرهنگ اندک اندک دگرگونی پدید بیاوریم، پرسمان ها و آسیب ها را از میان ببریم، ناچاریم از این زبان بیشترین بهره را بستانیم. زیرا این زبان شنوندگان بیشتری دارد. به درست یا نادرست، به شیوه ای سودمند یا زیان بار، داوری نمی کنیم. امروز رسانه های دیداری بیشترین کارکرد را یافته اند. برای اینکه ما به خواسته های خود برسیم، هنگامی که با فرهنگ یا جامعه، با توده های مردم روبرو هستیم باید از این زبان، از این ابزار و از این رسانه نخست بهره ببریم. زیرا بدین شیوه می توانیم آن انگیزه ها و روندهای بنیادین را در میان بینندگان پدید بیاوریم. آنان را به اندیشیدن وا داریم.»

«جای خالی» باید برای توده های مردم کارساز بیافتد

این ایران شناس، فرهیختگان و دانش آموختگان را چندان نیازی به این انگیزش ها ندانست و افزود: «پرسمان، پرسمان جامعه شناختی است. توده های مردم باید آن خودآگاهی را بیابند، بدانند که در بخشی از رفتارشان، گفتارشان، بدان سان که می شاید و می باید رفتار نمی کنند، پس در پی این خودآگاهی بکوشند که آن آسیب ها، آن کج روی ها را، آن ناشایستگی ها را اندک اندک از میان بردارند. آماج شما هم جز این نبوده است. شما این فیلم را برای توده های مردم ساخته اید. فیلمی دانشورانه در زمینه ای ویژه نیست. فیلمی است که باید کارساز بیافتد، اثر بگذارد در توده های مردم ایران.»

JayeKhali-kazzazi (5)

بهره مندی از کودکان ترفندی هنری و هوشمندانه برای بیان دامنه آسیب ها

کزازی با اشاره به حضور هوشمندانه دانش آموزان در فیلم بیان داشت: «یکی از بخش های هوشمندانه این فیلم، بودن بچه ها بود. شما خواسته بودید نشان بدهید که دامنه این آسیب ها تا کجا گسترش یافته است. از اکنون ایرانیان آیا فراتر رفته است؟ به آینده آنان هم که در کودکان نمود می یابد، رسیده است یا نه؟ این از دید من ترفندی هنری و هوشمندانه بود.»

بکوشید فیلم های دیگری از این دست ساخته شود

وی در انتها بیان داشت: «تنها اندرز من به شما این است که در این راه بپایید. بکوشید که فیلم های دیگری از این دست، ساخته شود. در پی آن بکوشید که بیشینه ایرانیان بتوانند این فیلم ها را ببینند. و گرنه تلاش شما که بسیار ارزشمند است، با هزینه فراوان، با باوری استوار بدان دست یازیده اید، آن چنان که باید، به بار نخواهد نشست. آن سودی را که می باید داشت، نخواهد داشت.»

گزارش تصویری این دیدار را می توانید از اینجا مشاهده نمائید.

اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در print
اشتراک گذاری در email
اشتراک گذاری در facebook

آثار مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *