حسن بنیانیان رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی و پیوست‌نگاری فرهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره ضرورت تحولات فرهنگی و خیز عمومی برای این تحولات با بیان اینکه ارتقاء سطح فرهنگ در جامعه کار یک ارگان خاص نیست، گفت: اینکه ما در شعائر دینی‌مان امر به معروف و نهی از منکر را داریم یعنی اینکه همه آدم‌ها روی همه اتفاقات کوچک بد و خوبی که در اطرافشان اتفاق می‌افتد، حساسیت داشته باشند، این حساسیت در مرحله اول، خود ما را حفظ می‌کند نه آن آدمی که به او تذکر می‌دهیم.
وی ادامه داد: یعنی انجام امر به معروف و نهی از منکر، اول ایجاب می‌کند که خود شما عقلتان را به کار بیندازید و ببینید این امری که می‌خواهید به آن تذکر بدهید منکر است یا معروف؟! خود این تشخیص، آدم را حساس نگه می‌دارد که بدی‌ها و خوبی‌ها را بشناسد و به آن‌ها حساسیت نشان دهد باشد، همچنین آدم در تشخیص خوب و بد از عقلش استفاده می‌کند و با این شیوه به طور طبیعی خیلی از روابط جامعه و مشکلات آن اصلاح می‌شود.
بنیانیان با بیان اینکه اصلاح فرهنگی باید با اصلاح سازمانی فرهنگ به وقوع بپیوندد تا به طور انضمامی تاثیر خود را در حوزه‌های مختلف زندگی مردم نشان دهد، اظهار کرد: در نظر بگیرید که ما وقتی برای انجام کاری اداری به ادارات می‌رویم باید با یک احساس خوشایند و رضایت درونی از آن اداره یا وزارتخانه بیرون بیائیم؛ احساس خوبی از اینکه ایرانی هستیم و در این کشور زندگی می‌کنیم. اگر خدا نکرده عکس این موضوع اتفاق بیفتد و این حالت ادامه پیدا کند، وقتی روز دیگر کسی به شما بگوید باید بروید به فلان اداره و نامه‌ای بیاورید، شما با خود می‌گوئید اگر در آن اداره آشنایی داشته باشم مشکلم زود حل می‌شود و الا با مشکل مواجه خواهم شد. همچنین شب پیش از رفتن به آن اداره مرتب تلفن می‌کنید تا ببینید کسی از اقوام و آشنایان آنجا هست که مشکلات شما را حل کند یا نه. همه این‌ها معضلات فرهنگی است که در فرهنگ موجود برای ما عادی‌سازی شده و حساسیت زیادی بر این پدیده‌ها نداریم.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه میوه چنین پدیده‌‌های فرهنگی نامطلوبی در حوزه‌های دیگری به بار می‌نشیند، گفت: وقتی در دانشگاه در حال تدریس هستید و به دانش‌جویان می‌گوئید درس بخوان، خیلی راحت به شما می‌گویند «برای کار که باید پارتی داشته باشی». یعنی جوان امروز ما برای استخدام و پیدا کردن کار، داشتن دانش را در فرهنگ جامعه لازم نمی‌بیند بلکه داشتن پارتی را لازم می‌بیند. چرا این برداشت را دارند؟ زیرا با چشم خود بارها مشاهده کرده‌اند که مثلا بچه فلان مسئول زودتر از آن‌ها رفته و کاری پیدا کرده است. هدفم از این مثال‌ها این است که بازخورد عدم اصلاح ساختار فرهنگی را در حوزه‌های دیگر نشان دهم و بگویم که وقتی فرهنگ‌های سازمانی اصلاح نمی‌شود آسیب‌هایش را کجا می‌بینیم.
رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی و پیوست‌نگاری فرهنگی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با ذکر مثال دیگری گفت: باز فرض کنید در کلاس دانشگاه 30 نفر دانشجو نشستند و همه دارند تلاش می‌کنند که استاد درس کمتری بدهد، به جای اینکه دنبال دانش استاد باشند و مطالب بیشتری یاد بگیرند، از آنجا که همه به خاطر مدرک آمده‌اند دانشگاه، اصرار دارند که استاد همین مقدار که درس داده کافی است و باید تا همینجا امتحان بگیرد! یعنی دنبال محتوای دانش و درس نیستند.
وی افزود: یکی از علت‌های این معضل آن است که این پیشفرض در ذهن جوانان ما وجود دارد که پیدا کردن کار در ایران مستلزم داشتن پارتی است. ما هیچوقت توجه‌مان به حل این معضلات فرهنگی معطوف نشده اما فکر کنید که این مسائل تا چه حد می‌تواند به ما آسیب بزند. مضاف بر این، از آنجا که سازمان‌هایمان روز به روز گسترده شده و می‌شود، فسادهای اداری از این دست هم با گستردگی سازمان‌ها گسترش پیدا می‌کند. فساد هم البته فقط فساد مالی نیست، منظورم روشن است.
بنیانیان اظهار کرد: باز تصور کنید که یک کارمند جدید به یک اداره می‌آید؛ همه دنبال این هستند که ببینند این شخص با کدام یک از مسئولان قوم و خویش و فامیل است و از طریق چه کسی وارد این سازمان شده یا چه کسی سفارش او را کرده است. اصلا کسی حدس نمی‌زند که یک نظام منطقی استخدام آگهی کرده و آدم‌ها ثبت‌نام کرده‌اند و بین آن‌ها آدم‌های باصلاحیت را برای کار در این سازمان انتخاب کرده‌اند. همه همکاران می‌آیند در اتاقش می‌گویند «خیلی خوش آمدی! شما با چه کسی آشنا و فامیل بودی که به اینجا آمدی؟» یعنی چون در کشور ما زیاد این اتفاق افتاده تبدیل به فرهنگ شده است و ذهن نسل‌های بعدی را هم تخریب کرده و می‌کند.
این چهره و مسئول فرهنگی در پایان گفت: سال 82 آماری که وزارت ارشاد منتشر کرد، 82/6 درصد پاسخگویان یک نظرسنجی معتقد بودند در ایران بدون پول و پارتی به حق خود نخواهید رسید. این ممکن است در دنیای واقعی درست نباشد و آمار تا این حد هم زیاد نباشد، اما حس‌اش در مردم وجود دارد. این احساس‌ها اصلاح نمی‌شود مگر اینکه یک حرکت همزمان در همه سازمان‌ها برای اصلاح فرهنگ سازمانی آغاز شود و این اصلاح توسط مخاطبان به خوبی درک شود. همه این‌ها مطالبی است که در سند مهندسی فرهنگی ریز به ریز ذکر شده و به عنوان راهبرد مطرح شده و ذیل آن‌ها راهکارهای ملی ارائه شده است به این امید که این سند بتواند در آینده اجرایی شود.
منبع: خبرگزاری تسنیم