مهدوی: زمانی که سوژه جذابیت ندارد، خلاقیت کارگردان باید به کار بیاید

به گزارش خبرنگار سفیرفیلم، چهارمین جلسه از سیر جدید حلقه نقد فیلم سفیر با حضور میلاد مهدوی، مستندساز برگزار شد. در این جلسه که با حضور جمعی از علاقمندان مستعد به مستندسازی در مجموعه سفیرفیلم تشکیل شد، مستندهای «به رنگ زندگی»، «با من بمان» و «دانه های ریز برف» از آثار میلاد مهدوی به نمایش درآمد و سپس پیرامون موضوع «تبدیل سوژه به قصه» گفتگو شد.

مستند «به رنگ زندگی» راجع به زندگی یک روحانی دینی به نام حاج آقای وافی است که فرزندان زیادی دارد و مستند «با من بمان» نیز راجع به زندگی نباتی یک جانباز و پرستاری عاشقانه همسر او از وی باست.

مهدوی پس از پخش فیلم و در ابتدای جلسه نقد بیان داشت: «ابتدا از این جمع صمیمانه تشکر می کنم که وقت گذاشتند و مستند را دیدند. همیشه من به دوستانم متذکر می شدم که یکی از مشکلات ما این است که از آن جایی که زیاد با تلویزیون کار می کنیم و با مخاطب ارتباط مستقیم نداریم، نمی دانیم که چقدر پیام ما را دریافت می شود و چقدر حس ما به او منتقل نمی شود. این جمع ها کمک می کند تا ما ارتباط مستقیمی با مخاطب داشته باشیم و حس و ری اکشن او را دریابیم.»

3

باید به سمت سوژه هایی رفت که حاشیه داشته باشند

وی در پاسخ به این سوال که «این سوژه ها چگونه پیدا شدند و داستان برای آنها نوشته شد» گفت: «ما برای مستندهای این مجموعه، تیم تحقیقاتی داشتیم که سوژه ها را پس از پیداکردن به ما می داد. بعضی سوژه ها را می پذیرفتیم و برخی را خیر. چرا که می دیدیم یک سوژه کشش 25 دقیقه مستند را ندارد. کشش 2 دقیقه است. نکته اول ساخت مستند داستانی این است که سوژه کشش زمان مستند را داشته باشد.»

این مستندساز ادامه داد: «برای مثال یکی از سوژه ها خانمی بود که مکانیک ماشین های سنگین بود، ولی زندگی او حاشیه جذاب دیگری نداشت که بتوان به تصویر کشید. از طرفی فارسی صحبت کردن نیز بلد نبود که این کار را برای ما خیلی سخت می کرد. از این رو سراغ ساخت این سوژه نرفتیم. بنده به طور کلی معتقدم که باید به سمت سوژه هایی رفت که حاشیه داشته باشند.»

در تلویزیون پیش تولید خیلی معنا ندارد

مهدوی درباره تفاوت کار در تلویزیون و سینما گفت: «در تلویزیون پیش تولید خیلی معنا ندارد و بعضا باید سریع مستند را ساخت. البته این نوع ساخت مزیت هایی دارد و معایبی. مثلا من یاد گرفتم که زود تصمیم بگیرم. خیلی از مستندهای من در 2-3 روز ساخته شده اند. مثلا «دانه های ریز برف» در 3 روز و «با من بمان» در 2 روز ساخته شده اند.»

کارگردان مستند «دانه های ریز برف» درباره چگونگی ارتباط با سوژه در این مدت کوتاه گفت: «من اول یک مصاحبه مستر می گیرم. در مصاحبه مستر یخ طرف مقابل وا می رود. ترس می ریزد. ارتباط بیشتر می شود و اطلاعات خوبی از سوژه به دست می آید که در پروسه فیلم می تواند به کار گرفته شود. یعنی بخشی از متریال فیلم را به ما می دهد.»

سرعت تصمیم گیری، تصویربردار دست تند و سوژه هماهنگ سه رکن اصلی تولید مستند

مهدوی ادامه داد: «اعتقاد من بر این است که ساختار کلی فیلمنامه را خود ما باید تعیین کنیم. حالا چه پشت دوربین چه جلوی دوربین و چه در مصاحبه مستر. پس از تعیین ساختار کلی فیلمنامه در کارهای تلویزیونی که سرعت اهمیت زیادی دارد، باید سراغ ساخت برویم. عوامل زیادی در سرعت کار شما تأثیر دارد، اما مهمترین آن ها سه رکن است. اول قدرت و سرعت تصمیم گیری شخص شما به عنوان کارگردان. دومین رکن، وجود تصویربردار دست تند است که دکوپاژ را بشناسد، قاب را بشناسد، تا حدی مونتاژ بلد باشد و بتواند سریع آنچه را که در ذهن شماست پیاده کرده و تصویر بگیرد. لازمه این ذهن خوانی نیز تعلق شخصی او به کار است. سومین رکن نیز خود سوژه است و همکاری او با شما که به سرعت و کیفیت کار خیلی کمک خواهد کرد. اما شاید مهمترین این سه هماهنگی کارگردان با تصویربردار باشد.»

4

زمانی که سوژه جذابیت ندارد، خلاقیت کارگردان باید به کار بیاید

وی در مورد نسبت سوژه و کارگردان خاطرنشان کرد: «اگر سوژه راحت باشد، کارگردان راحت تر خواهد بود. در سوژه هایی که خود آنها حواشی جذابی دارند، مدیریت شما در برگزیدن این حواشی خیلی مهم است و بر کیفیت کار اثر می گذارد. اما در سوژه هایی که اینگونه جذابیت ها را ندارند، خلاقیت شماست که می تواند به داد اثر برسد.»

این مستندساز، سریالی ساختن مستندات را موجب ایجاد یک شاکله اصلی و شاخصه ای کلی در همه کارها عنوان کرد و در نهایت افزود: «اما باید سعی کرد در هر کاری تمایزات خاص خود را داشت.»

مهدوی درباره مستند «دانه های ریز برف» گفت: «این مستند حاوی صحنه های بازسازی زیادی است. آنچه که در مستند بازسازی به نظر من اهمیت دارد این است که صحنه های بازسازی شده آزاردهنده نباشد. اذیت کن نباشد. همه می فهمند که این صحنه ها بازسازیست و واقعی نیست، اما مهم این است که این بازسازی مخاطب را آزار ندهد و از داستان و سوژه پرت نکند.

جلسات حلقه نقد فیلم سفیر سابقه ای سه ساله دارد که تاکنون بیش از ۴۰ جلسه از آن برای مرتبطان تولید در سفیر برگزار شده است.

اشتراک گذاری در telegram
اشتراک گذاری در print
اشتراک گذاری در email
اشتراک گذاری در facebook

آثار مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *