به گزارش خبرنگار سفیرفیلم، عصر روز سهشنبه ۱ مهرماه ۹۳ فرهنگسرای اندیشه میزبان اکران خصوصی مستند «فاکتور صوری» در جمع مدیران و کارکنان ردههای مختلف بانکهای صادرات، صنعت و معدن، انصار و سپه کشور بود. پس از نمایش فیلم نیز نشست پرسش و پاسخی با موضوع بانکدرای اسلامی و موانع و مشکلات پیرامون آن برگزار شد.
پس از انتشار بخش اول گزارش این اکران، اکنون بخش دوم این گزارش منتشر شد.
جریمه دیرکرد هزینههای جاری ناشی از دیرکرد را جبران میکند
همچنین رجبعلیپور از کارشناسان بانک صنعت و معدن با بیان تفاوت مشتری خوشحساب و مشتری بدحساب، گفت: برای جلوگیری از بدحسابی مشتریان 6 درصد جریمه تأخیر از آنها دریافت میکنند تا افراد به تعهداتشان عمل کنند. چراکه در مدت وصول بازپرداخت وام، بانک هزینههایی دارد که اگر مشتری به موقع وام را بازگرداند این مشکل حل میشود. این غیر از سودهای سپردهگذران است. خود نیروهای مستقر در بانک برای جا، مکان و وصول مبلغ به تأخیرافتاده و پیگیریهای دادگاه هزینههایی نیاز دارند.
مشتری مجبور نیست فاکتور صوری را قبول کند؛ ما فقط میخواهیم گرهکارش را بگشاییم
وی ادامه داد: به نظر بنده فاکتور صوری اصلا ارتباطی به ربویبودن یا نبودن ندارد. فاکتور سندی است برای اخذ تسهیلات و کارشناسان بانک تنها برای همکاری با افراد، ابزارهای اعطای وام را به مشتریان اعلام میکنند و متقاضی مجبور نیست آن را قبول کند. بلکه بانک فقط میخواهد گره فرد را باز کند.
ما مجتهد نیستیم و طبق دستورالعملها کار میکنیم
رجبعلیپور افزود: آن همکار ما در بانک درست میگوید که ما مجتهد نیستیم که نسبت به حلال و حرام بانکها نظر دهیم. به ما دستورالعملی میدهند که طبق آن انجام دهیم و بازرسها هم همان اسناد را از ما مطالبه میکنند.
بانک برخلاف بازار شئونات فرد متخلف را رعایت میکند
این کارمند بانک مقایسه بانک با بازار را امر نادرستی دانست و خاطرنشان کرد: درست است که تسهیلات گرفتن در بازار راحتتر است، اما باید دانست که اگر در بانک فردی تأخیر میکند در تنبیه وی ما حتما شأن و شؤونات وی را رعایت میکنیم. اما در بازار به هیچوجه اینطور نیست. پس ما باید همه مسائل را در کنار هم قرار دهیم.
بانکی ها از سالمترین اقشار هستند
همچنین توکلی از کارشناسان انفورماتیک بانک سپه خاطرنشان کرد: هزینه دیرکرد در دیگر سازمانها نیز همچون شهرداری دریافت میشود و تنها مخصوص بانک نیست. بانکیها یکی از پاکترین و سالمترین افراد هستند چراکه در مقایسه با دیگر سازمانها بیشتر با پول سروکار دارند و در عین حال حفظ امانت میکنند.
طاهری نیز در همین زمینه افزود: بانکیها آماج وسوسهها هستند؛ اعم از رشوه. یک مشتری حاضر است بابت خیلی از چیزها هزینه کند. اما به ما فتوا از رهبری دادهاند که هر پولی اضافه بر مبادلات بانکی حرام است. مشتریهایی هستند که پیشنهاد ویلای شمال به یک کارمند بانک میدهد ما قبول نمیکنیم و یا برخی افراد خلافکار که انواع پیشنهادها را برای انجام کار غیرقانونیشان ارائه میدهند.
خدمات و ایثارگریهای بانکیها دیده نمیشود
این کارمند بانک افزود: تصور غلطی وجود دارد که مثلا یک کارمند بانک هنگامی که وضع مالیاش خوب میشود همه میگویند حتما از فلان مسیر و فلان راه این پول را به دست آورده است. اما در مورد اقشار دیگر میگویند زحمت کشیده است. عینک مردم نسبت به کارمندان بانک بدبینانه شده است. به عکس هر مشتری که میآید داخل بانک وقتش میشود طلا و متوقع است. متاسفانه خدمات بانک به تصویر کشیده نمیشود. تا نام بانک میآید همه یاد اختلاس و فاکتور صوری و … میافتند.
همه اقشار پاکدستاند؛ انتقاد به بانک را به کارمندان تقلیل ندهید
در این بین خانم بهرامی از دیگر حضار مراسم در واکنش به دفاعیات بانکیها بیان کرد: ما نباید بانکداریمان را با دنیا مقایسه کنیم. ما اصول دینی خودمان را داریم. پس نگویید که هیچ جای دنیا فلان کار را نمیکنند. دومین نکته آن که پاکدستی تنها مخصوص کارمندان بانک نیست. من هم موافقم که خدمات بانکها به دفاع مقدس را به تصویر بکشیم اما این ارتباطی به نقدها ندارد.
ما از آمدن به مراسم منصرف شده بودیم
توکلی کارشناس بانک سپه همچنین گفت: این عبارت «نیشتری بر دمل چرکین نظام بانکی» که روی بنرها زدهاید بسیار زننده بود و ما هنگام ورود به مراسم از آمدن منصرف شدیم. بهتر بود احترام فعالین بانکی حفظ میشد.
نقد عدم مصاحبه با کارشناس بانکی را میپذیریم
رضوانی در توضیح گفت: این عبارت یکی از کارشناسان موجود در مستند بود که در اکران خصوصی این مستند بیان کرد. او افزود: نقد کلی وارد شده که افراد مصاحبهشونده همه از کارشناسان اقتصادی هستند نه فعالان بانکی را میپذیریم. ما حتما باید با مدیران و کارشناسان بانکی در فیلم به صورت رسمی مصاحبه میکردیم تا جامعیت کار افزایش پیدا کند.
«فاکتور صوری» از انصاف به دور نبود
در انتها فقیهنصیری مسئول شعب غرب تهران بانک صادرات بیان داشت: به نظر من مستند «فاکتور صوری» از انصاف به دور نبوده است و نگاه کنونی جامعه به نظام بانکداری دقیقا همینگونه است و نمیتوان این نگاه را نادیده گرفت. یعنی اگر سطح این مستند را در همین حد نگاه داشته باشید که قصد نشاندادن یک مشکل و یک نگاه انتقادی نسبت به بانک داشته باشید این مستند در این سطح بسیار موفق است و اصلا شکی در این نیست.
یقینا همکاران ما تخلف داشتهاند
وی افزود: از طرفی در مورد فساد در نظام بانکی نمونههای کمی نیست. یقینا همکاران ما تخلف هم داشتهاند. هر جایی که شیرینی باشد مگس هم هست. اما اگر خواسته باشید سطح کار را بالا بیاورید و ببینید این نگاه مردم به سیستم بانکی اساسا درست هست یا نه، این مستند نیازمند تلاش بیشتر است. در نظام بانکی افرادی که در مورد بانک نظر میدهند دکترای نظام بانکی میگیرند، نه دکترای اقتصاد. اما مصاحبهشوندگان شما همه کارشناس اقتصادی هستند.
فقیه نصیری اضافه کرد: من اصلا آدم منفی نیستم و از تلاش شما واقعا تشکر میکنم. حتی دوست داشتم باقی همکاران هم میآمدند. به نظر من هیچ اشکالی نداشت. ما اتفاقا دوست داریم بدانیم نگاه دیگران به ما چگونه است؟ اما شما باید عمیقتر بررسی کنید. من این فرصت را به شخصه دارم تا وقتی را در اختیار شما قرار بدهم و ابعاد جدیدی از بانک را برای شما باز کنم. نه اینکه از خودمان دفاع کنیم، بلکه نشان دهیم بانک را چطور باید اداره کرد.
اگر فاکتورهای صوری از یک حدی بیشتر باشد باید فاتحه سیستم را خواند
مدیر شعب غرب تهران بانک صادرات اضافه کرد: اگر علاقمند هستید سطحتان را بالاتر بگیرید. شما باید بررسی کنید که چند درصد فاکتور صوری وجود دارد؟ بایستی جواب بدهید. اگر از حدی بالاتر است باید به سیستم شک کرد.
ما به پولدارها راحتتر وام میدهیم
مثلا شما باید بدانید که سودی که بانکها دریافت میکنند، اشکالی ندارد، چرا که این سود به جیب سهامداران و مردم میرود. سود بانکها به 40 میلیون سهامدار آن که سهام عدالت دارند خواهد رسید. یا اینکه اگر 6 درصد جریمه نقدی غلط است من چطور باید فرد را متقاعد کنم که وام را پس دهد؟ یکی از دلایلی که ما به افراد سرمایهدار بیشتر و راحتتر وام میدهیم آن است که وی نسبت به دیگران مقاومت بیشتری در بازپرداخت دارد و ما ریسک پایینتری میکنیم.
رضوانی: معوقات پولدارها به بانک بیشتر است
سپس رضوانی در پاسخ بیان داشت: اگر استدلالتان برای پرداخت راحتتر وام به سرمایهداران این است، پس چرا بیشتر معوقات بانکی در رابطه با همین پولدارهاست نه تسهیلات گیرندگان خرد؟ مگر نمیگویید که اینها راحتتر باز پس میدهند؟
فقیه نصیری در پاسخ گفت: باید بررسی کنیم این افراد چقدر به اقتصاد کشور کمک کردهاند و برای چند نفر اشتغالزایی کردهاند و نمیشود به راحتی قضاوت کرد.
خروجی وضعیت اقتصادی نشان میدهد بانکها با مشکل مواجهاند
در نهایت یکی از حضار با اشاره به وضعیت اقتصادی نامناسب کشور بیان کرد: قطعا یکی از پازلهای اقتصادی کشور بانکها هستند. در حالی که همه دچار مشکلاند، بانکها به وظیفه خود عمل نمیکنند. وقتی صنعت با مشکل مواجه است یا هنگامیکه وام گیرندگان نمیتوانند از تسهیلات بانکی به راحتی بهرهمند شوند، یعنی یک جای کار خراب است.
مردم اگر اعتماد ندارند پول را به بانک نسپارند
در ادامه یکی از کارکنان بانک در پاسخ به وی ابراز کرد: شما اگر واقعا به بانک به عنوان وکیل اعتماد ندارید، میتوانید خودتان مستقیما سرمایهگذاری کنید. اما آیا میتوانید؟ در حال حاضر تمامی صنایع موفق در حال استفاده از منابع بانک هستند. ضمن اینکه نوسانات اقتصادی دلایل دیگری دارد. تحریمها، وضعیت کلی اقتصادی، اقتصاد جهانی و… همه مؤثرند و اینها ربطی به بانک ندارد.
گزارش تصویری این مراسم را می توانید از اینجا مشاهده کنید.