به گزارش سفیرفیلم، سایت رادیو فردا در یادداشتی به قلم «بیتا بختیاری» به بررسی مستند «نبرد خاموش» پرداخت. نویسنده، در این مقاله ضمن اشاره به محتوای مستند «نبرد خاموش» این مستند را وسیله ای برای نمایش تاثیر عمیق تحریمها بر نظام اسلامی دانست.
رادیو فردا نوشته است:
«مقامهای جمهوری اسلامی بارها مدعی شدهاند که تشدید تحریمهای بینالمللی علیه ایران٬ نه تنها تاثیری بر وضعیت اقتصادی کشور نداشته٬که موجب پیشرفت نیز شده است.
با این حال مستند دو قسمتی «نبرد خاموش» محصول «سفیرفیلم» به کارگردانی و تهیهکنندگی مصطفی رضوانی ناخواسته تاثیر عمیق تحریمها بر جنبههای مختلف اقتصادی٬ سیاسی و اجتماعی و حتی فرهنگی در ایران را نشان میدهد.
این مستند۵۰ دقیقهای که سال ۱۳۹۱ تهیه شده٬ در طول این مدت تنها در دانشگاهها به نمایش درمیآمد و به تازگی شبکه تلویزیونی «افق» آن را در دسترس عموم قرار داده است»
این در حالی است که مسئولان ارشد جمهوری اسلامی بارها به تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم تحریم بر اقتصاد ایران تصریح کرده اند.
رهبر معظم انقلاب در سخنرانی آغاز سال ۱۳۹۲ در حرم مطهر رضوی به صراحت به این موضوع اشاره کرده اند: من این را بگویم ــ این را یک بار دیگر هم چند ماه قبل از این گفتم ــ که آمریکائیها اظهار خوشحالی کردند و گفتند که فلانی اعتراف کرد که تحریمها اثر گذاشته. بله، تحریمها بیاثر نبود؛ میخواهند خوشحالی کنند، بکنند. تحریمها بالاخره اثر گذاشت؛ این هم یک اشکال اساسی در خود ما است. اقتصاد ما دچار این اشکال است که وابستهی به نفت است. ما باید اقتصاد خودمان را از نفت جدا کنیم. بله، تحریمها اثر گذاشت، منتها نه آن اثری را که دشمن میخواست.
رادیو فردا در ادامه ضمن معرفی مرکز مستندسازی سفیرفیلم از محتوای مستند «نبرد خاموش» سخن می گوید و می نویسد:
«سفیرفیلم» که پس از حوادث سال ۱۳۸۸ در ایران فعالیت خود را آغاز کرده٬ پیش از این مستند جنجالی دو قسمتی «مصاف» و «کدام انحراف» را ساخته بود.
راوی این مستند محمدرضا رضاپور٬ دبیر تحریریه سابق مجله «سینمارسانه» است که میگوید در پاییز ۹۱ به علت تشدید تحریمها٬ گرانی کاغذ و کسری بودجه دولت٬ این نشریه که صاحب امتیاز آن موسسه فرهنگی هنری «شهید آوینی» بود تعطیل شد.
رضا پور که پس از تعطیلی دفتر «سینما رسانه» به قول خودش «کلافه» و «سردرگم» شده٬ به بخشهای مختلف صنعتی و پزشکی ایران مراجعه میکند تا از متخصصان و مراجعهکنندگان به این بخشها تاثیر تحریمها را جویا شود.
فردی به نام علی روحانی٬ که در این مستند کارشناس ارشد اقتصادی معرفی میشود در ابتدا همه مشکلات کشور را ناشی از کاهش درآمدهای نفتی به علت تحریمها علیه صنعت نفت ایران و کاهش واردات نفت کشور از سوی اروپا و آمریکا عنوان میکند.
در این فیلم به صراحت گفته میشود ایران تا قبل از تشدید تحریمهای نفتی٬ به علت دارا بودن درآمدهای قابل توجه حاصل از فروش این محصول میتوانست تحریمها را دور بزند٬ اما غرب برای تحت فشار گذاشتن جمهوری اسلامی کاری کرد که این کشور اصلا پولی برای دور زدن تحریمها در اختیار نداشته باشد و شاهرگ کسب درآمد آن یعنی نفت را بست.
این در حالی است که مصطفی رضوانی کارگردان مستند «نبرد خاموش» در گفتگوی خود با سایت خبری «رجا نیوز» در آبان سال ۱۳۹۲ صراحتا این ادعا را رد می کند و می گوید: رویکرد سفیر این است هم نکات مثبت هر موضوعی را ببیند و هم نکات منفی آن را. برای همین در مستند، به آسیبهایی که تحریم به ما وارد کرد، هم اشاره کردیم تا نگاهی منصفانه داشته باشیم. اما به دو نکته به طور خاص می خواستیم اشاره کنیم. یک اینکه تحریمها برکات بسیاری را هم در پی داشت و دو اینکه برخی از مشکلات اقتصادی که در کشور بوجود آمده ناشی از خود ماست و همه چیز را نباید به تحریم نسبت دهیم.
رادیو فردا در ادامه می نویسد:
در ادامه تغییر مسیر مستند٬ دوباره اظهارات [آیت الله] سید علی خامنهای مبنی بر این که بیاعتنایی به سیاستهای کلان اقتصادی و وابستگی به نفت از «اشکالات کار ماست»٬ تاثیر تحریمها به مشکلات و نارساییهای داخلی نسبت داده میشود.
اقتصاد وابسته به نفت و صرف درآمدهای حاصل از فروش آن برای هزینههای جاری٬ وابستگی مدیران به واردات٬ تجارت با دلار و یورو با وجود اختلاف با غرب٬ روابط اقتصادی قابل توجه با امارات متحده عربی که «خرخرهاش» زیر دست آمریکاست٬ فساد گسترده در کشور٬ تسلط مافیا بر بازارهای داخلی از جمله بازار دارو و ناتوانی در تولید داخلی از جمله انتقادات متخصصان و برخی مردم به سیاستهای داخلی در این مستند است.
مستند «نبرد خاموش» که ناخواسته میزان تاثیرگذاری تحریمهای بینالمللی علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی را نشان میدهد٬ در انتها همسو با اظهارات مقامهای رسمی کشور به طور تلویحی از مردم میخواهد گمان نکنند که کشور در شرایط «شعب ابیطالب» قرار دارد و مقابل سختیها و تحریمها حتی یک «آخ» هم نگویند.
به نظر می رسد این مقاله رادیو فردا مصداق «چشم بسته غیب گفتن» باشد زیرا آنچه برای مردم ایران مسلم است همان حرفی است که مستند نبرد خاموش بدان اشاره می کند. اینکه تحریم ها بر اقتصاد تاثیر داشته است، اما همه مشکلات اقتصادی نیز زیر سر تحریم نیست، بلکه مدیریت غلط منابع داخلی و وابستگی به نفت نیز از عوامل موثر این معضل بوده است و خوداتکایی در عرصه های مختلف می تواند چاره کار باشد.
گفتنی است همزمان با آغاز آخرین دور مذاکرات هسته ای و افزایش فشارها بر ایران برای پذیرش یک توافق ضعیف، سفیرفیلم مستند کوتاه «ناداوری» را برای نمایش یک ناداوری بزرگ در حق ملت ایران تهیه و منتشر ساخته است.