«نبرد خاموش» در میان مستندهای برتر حوزه اقتصاد

به گزارش سفیرفیلم، سایت مدرسه اقتصاد در مطلبی با مرور بر فیلم های مستند تولید شده در حوزه اقتصاد، به معرفی مستندهای برتر این حوزه برای دانشجویان و علاقمندان این رشته پرداخت. در میان فیلم های درج شده در این لیست، نامی از مستند «نبرد خاموش» به میان آمده است. این سایت در توصیف این مستند می نویسد:

متن کامل این یادداشت در ادامه آمده است:

«نبرد خاموش» مستندی است درباره تحریم و تبعاتی که بسته شدن درهای واردات بر سر اقتصاد ایران آورده است. مسائلی مثل افزایش قیمت ارز و کمبود نقدینگی که باعث جهش ناگهانی قیمت کالاها حتی در مورد کالاهای تولیدی در داخل کشور شده مورد توجه سازنده این اثر قرار گرفته است. این مستند به حوزه های متعددی که تحریم در آنها اثرات مشخص و ملموسی داشته سرک کشیده است. از جمله این حوزه ها صنعت خودرو است که نوسان ارز باعث دشواری در تهیه قطعات و گران شدن قیمت خودرو شده و تبعاتی چون بیکاری را هم در پی آورده است.

مهم تر از خودرو، صنعت دارو است که تحریم در آن باعث کمبودهای خطرآفرینی برای بیماران شده است. داروهای بیماران خاص مثل داروهای هموفیلی یا حتی تولیدات ساده ای مثل شیرخشک و داروهای معمولی پس از تحریم با کمبود مواجه شده اند و این اثر ملموسی از روابط بین الملل بر زندگی مردم عادی بوده است. در اثنای فیلم یکی از کارشناسان ادعا می کند که پس از تحریم سطح دسترسی به دارو حتی به یک سوم کاهش پیدا کرده، وی می گوید: «غرب البته تا می تواند علنا اعلام نمی کند که دست به تحریم دارو زده، بلکه برای مسیرهای دسترسی ایران مشکلات جدی را ایجاد می کند و عملا دسترسی ایران به بسیاری از داروها را غیرممکن می سازد.»

کارشناس دیگری در یکی از داروخانه های مرجع می گوید که شاید تا ۵۰ـ۶۰ درصد نسخه ها پس از تحریم برگشت می خورد. فیلم حتی به یک نمونه از تلفات تحریم هم می پردازد؛ یک جوان عشایری (منوچهر اسماعیلی) در روستاهای اطراف دزفول که به دلیل نرسیدن داروی به موقع جانش را از دست داده است.

«نبرد خاموش» تلاش می کند در صحبت با کارشناسانی چون محمد شریعتمداری گریزی هم به تحریم های زمان جنگ و دشواری هایی که کشور در آن زمان بر اثر تحریم ها تحمل کرده ـ حتی تحریم های مربوط به غذا و دارو ـ بزند و سابقه ای از آثار تحریم بر سیاست و اداره کشور را در سال های گذشته تصویر کند. از نظر «نبرد خاموش» یک نوع نگاه مثبت به تحریم هم امکانپذیر است که آزاد شدن ظرفیت ها برای استقلال و خودکفایی را در بر دارد. تولید کنندگان در شرایط تحریم به فکر رقابت با تولید کنندگان خارجی می افتند و مصرف کننده داخلی نیز در شرایط تحریم مجبور می شود که به کالای داخلی رو بیاورد.

دو نمونه عینی از این شکل مبارزه در نبرد خاموش ثبت شده است؛ یکی شیرهای سرچاهی نفت که به دست شرکت پتک شیراز که بیش از ۲۰۰ قطعه را برای اولین بار در کشور تولید کرده اند ساخته شده، و فعالان این شرکت هم کسانی هستند که در جبهه های جنگ سابقه رزم داشته اند. نمونه دیگر شرکت سینوژن، یکی از شرکت های بیوتکنوژی است، که برای بیماران خاص مثل ام اس و نارسایی های کلیوی و سرطان و پوکی استخوان و … دارو تولید می کنند. با اینکه دانش بیوتکنوژی از بیست سال گذشته برای ایران تحریم بوده، اما این شرکت به موفقیت های ارزنده ای در ساخت دارو دست پیدا کرده است.

«نبرد خاموش» به سراغ مردم و درددل هایشان هم می رود و حاوی مصاحبه های تلخی از فشار گرانی ها و بیکاری به مردم است. این فیلم حتی تصاویری از اغتشاشات بازار در مهرماه ۹۱ و پس از نوسانات شدید قیمت ها نمایش می دهد و به ناکارآمدی ساختار نظارتی برای مهار قیمت ها در بازار می پردازد.
بخشی از ضعف کشور در این مستند به بی اعتنایی به مدیریت کلان اقتصادی ربط داده می شود، به این معنی که عده ای هنوز باور ندارند که یک جنگ تمام عیار اقتصادی اتفاق افتاده، بنابراین فرصت هایی که برای اصلاح اقتصاد کشور ایجاد شده، و یکی از آنها کاهش وابستگی به نفت بوده، هنوز به شکل جدی مورد توجه قرار نگرفته است.